Start nieuwe schooljaar in het Franstalig onderwijs en volgende stappen in het Pacte d’excellence

Vandaag, 28 augustus 2023, startte het nieuwe schooljaar voor onze collega’s van de Franse Gemeenschap.  Jaar na jaar implementeren ze elementen uit hun “Pacte pour un Enseignement d’excellence”.

De belangrijkste doelstellingen van het pacte hebben betrekking op de kwaliteit van het onderwijs met focus op meer gelijkheid, vernieuwde en gelijkgerichte visies, professionaliseren van de schoolteams, versterken van het schoolmanagement, meer inclusie, verbetering van het schoolklimaat en aandacht voor het welzijn van leerlingen.

Terugblik

De afgelopen vijf jaar zijn er al heel wat aspecten van de hervorming gerealiseerd…

• Sinds 2017 zijn meer dan 3.000 voltijdse equivalenten aangenomen voor verschillende taken: kleinere klassen, meer persoonlijke ondersteuning van leerlingen, extra mogelijkheden voor toezicht,… Zo is op de kleuterschool het gemiddeld aantal leerlingen per klas afgenomen. Vóór het pacte bedroeg het gemiddelde 15,3 leerlingen, terwijl dat nu 12,8 is.
• In het kleuteronderwijs en de eerste graad van het lager onderwijs werd gratis onderwijs ingevoerd.  De bedoeling is om dit geleidelijk uit te breiden naar de hogere leerjaren.
• Er werden ook maatregelen genomen voor leerlingen met specifieke noden (inclusie) met oa de oprichting van territoriale centra die leraren ondersteunen.
• Vorig schooljaar werd in functie van het welzijn van de leerlingen en de kwaliteit van het leren de nieuwe schoolkalender ingevoerd met een beter evenwicht tussen school- en vakantieperiodes.
• De invoering van het gemeenschappelijk curriculum is volop bezig.  Dit jaar wordt dit curriculum met nieuwe leergebieden geïmplementeerd in de tweede graad basisonderwijs en in het schooljaar 2028 – 2029 moet de invoering volledig gerealiseerd zijn (tot en met het 3^de jaar secundair onderwijs!).  Dit nieuw gemeenschappelijk curriculum besteedt heel wat aandacht aan het verbeteren van kennis én vaardigheden bij de leerlingen, gericht op de uitdagingen van vandaag en morgen.  Ter ondersteuning kunnen leerkrachten gebruik maken van een uitgebreid aanbod van vorming, begeleiding en digitale platformen (bv. e-class: tool voor kwaliteitsvolle en gevalideerde leermiddelen die voldoen aan de behoeften van leraren).
• De afname van centrale toetsen, geleidelijk opgestart sinds 2009, wordt binnen de huidige onderwijshervorming onverminderd verdergezet.

2023

Ook in het nieuwe schooljaar 2023 – 2024 worden elementen uit het Pacte ingevoerd…

• Vanaf het 3^de leerjaar lager onderwijs, wordt in het nieuwe curriculum het leren van een tweede taal verplicht.  De inrichtende macht kan kiezen voor het Nederlands, het Duits of het Engels (voor de scholen van de Franstalige Gemeenschap in Brussel is dit altijd het Nederlands).
• Digitale vaardigheden is een nieuw leergebied vanaf het 3^de leerjaar
• Leerproblemen zijn een belangrijke focus in de hervormingen.  De middelen voor gepersonaliseerde ondersteuning (reeds ingevoerd in het kleuteronderwijs en de 1^ste graad van het lager onderwijs), worden uitgebreid naar het 3^de en 4^de leerjaar. Deze ondersteuning kan op verschillende manieren vorm krijgen, bijvoorbeeld via co-teaching, differentiatie of remediëring. Tegelijkertijd wordt er ook gewerkt aan een digitaal leerlingendossier (Dossier d’Accompagnement de l’Elève – DAccE) om de communicatie tussen leerkracht, ondersteunend personeel, ouders en externe begeleiding vlotter te laten verlopen. Zittenblijven moet een uitzondering zijn en wordt aan strikte voorwaarden gekoppeld.
• Het schoolmanagement wordt verder versterkt vanuit de principes van een modern organisatiebeleid (autonomie, dialoog en resultaatsverbintenis). 

Dit blogbericht is gebaseerd op informatie van de website enseignement.be, het tijdschrift PROF en krantenartikels van Le Soir en La Libre.

Ik berichtte al eerder over de onderwijshervormingen van de Franse Gemeenschap. Je kan dit hier lezen.