Ook in de plenaire vergadering van de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (27 januari 2023), kwamen de onderwijsdiscussies van de voorbije week aan bod: (1) de resultaten van de taalscreening Koala en de rol van ouders en (2) het lerarentekort. Verder was er ook een vraag over inclusie in de schoolteams van het Nederlandstalig onderwijs in Brussel en over de hervorming van Brede School in Brussel.
Taalscreening in het Nederlandstalige kleuteronderwijs in Brussel
Er werd in de Raad een intens debat gevoerd over het thema. Hieronder verzamel ik enkele belangrijke elementen uit het antwoord van minister Gatz:
De taalscreening
Minister Gatz benadrukt in zijn antwoord “dat taalscreening altijd een momentopname is en geplaatst moet worden binnen een bredere evaluatie van het taalniveau van de leerling. De koalatest past in dit breder kader en is een tool die leerkrachten in staat moet stellen om na te gaan hoever de leerling staat op het vlak van de schooltaal Nederlands en dit met als doel kinderen die om welke reden dan ook een taalachterstand hebben sneller op te sporen en bijkomende ondersteuning aan te bieden. Dat is de essentie. Het instrument, zoals zijn ontwerper Kris Van den Branden dit weekend nog stelde, moet kansen bieden. Een een-op-een link leggen tussen geen Nederlands praten thuis en slecht(er) scoren op de taaltest klopt volgens de ontwerper van de test niet. Uit studies blijkt dat de opleidingsachtergrond van de ouders doorslaggevend is.”
Taalscreening en ouders
“Onze Brusselse scholen ontwikkelen een actief ouderbeleid vanuit de principes van een gelijkwaardig partnerschap. Via individuele en collectieve oudercontacten, schoolpoortcontacten, openklasmomenten gaat de school in interactie met de ouders. In dit ouderbeleid is er ook aandacht voor de onderwijsondersteunende rol van ouders: bijvoorbeeld interesse tonen voor de school, een rijk taalaanbod in de moedertaal, in een rustige studeerplek voorzien, het kind aanmoedigen om huiswerk te maken, het kind laten participeren aan een Nederlandstalig vrijetijdsaanbod…”
“De scholen, Brede Scholen, maar ook andere projecten helpen ouders in hun zoektocht om voldoende taalkansen te creëren voor hun kinderen. Ook het Huis van het Nederlands ondersteunt scholen via het aanbieden van infovergaderingen en taallessen op scholen voor anderstalige ouders. Daarnaast is er voor de meest kwetsbare doelgroep het scholenproject Ligo Brusselleer met het project ‘Welkom in de klas’. Op een vaste dag in de week komen ouders een half uur met hun kind meespelen in de klas. Ze doen samen een taalstimulerende activiteit in hun thuistaal met als doel ouders te betrekken bij de klas, ouders bewust te leren omgaan met taalstimulering en de relatie tussen de leerkracht en de ouders te versterken.”
Conclusie
En de minister besluit: “Ik ben ervan overtuigd dat ouders bestraffen omwille van het taalniveau van hun kind niet enkel contraproductief is, maar ook van weinig wetenschappelijk inzicht getuigt. Ik sluit me dus zeker niet aan bij die aanpak.”
Leerkrachtentekort
Uit het verslag haal ik even dit – toch wel hoopgevend – stukje antwoord van minister Gatz: “Wat de vacatures aangaan, hebben we sinds begin januari 315 niet-ingevulde vacatures. Dat aantal is vergeleken met de vorige jaren niet gestegen. Daarmee zijn we niet tevreden, maar de laatste jaren was er steeds een stijging. De stabilisering van het aantal niet-ingevulde vacatures is te verklaren door de toename van de zijinstromers. Twee schooljaren geleden hadden we 268 zijinstromers, nadien 302 en vandaag zijn het er 412. Dus bieden de maatregelen die tot nu toe zijn getroffen zowel van de Vlaamse overheid als van ons, enig soelaas. We zetten daar dus verder op in omdat het de beste kansen biedt.”
Je kan het volledige verslag hier lezen (met ook het debat over inclusie in de schoolteams en de hervorming van de Brede School in Brussel).
Urban Education 