Ketten over meertaligheid…

Als onderwijs- of taalexpert, maar ook als burger hebben we vaak een uitgesproken mening als het gaat over meertaligheid bij kinderen en jongeren. Maar luisteren we voldoende naar hoe onze Brusselse kinderen en jongeren dit beleven? Ik verzamelde hieronder uitspraken over meertaligheid en eindig met een verhelderend filmpje (interview met Brusselse leerlingen) uit Brussel Vol Taal van Onderwijscentrum Brussel.

• “Thuis praten we Frans en Arabisch, en ik ken Nederlands en een klein beetje Engels.” – Tasnim (10) uit Koekelberg (2024, link)
• “Ik zit op een Nederlandstalige school en ik krijg twee uur in de week Frans, maar ik vind Frans moeilijk en ik snap er niet veel van. Daardoor begin ik het niet leuk te vinden. Thuis spreek ik gewoon Nederlands, maar kinderen van mijn klas spreken thuis ook Frans. Daardoor is het veel gemakkelijker voor hen.” – Pien (10) uit Molenbeek (2024, link)
• “Ik spreek Frans met mijn ouders, ik leer Engels en ik ga naar een Nederlandstalige school.” – Camille (10) uit Watermaal-Bosvoorde (2024, link)
• “Ik spreek Portugees, Nederlands, een beetje Frans en Engels. Ik vind talen leren niet zo leuk maar ik doe het omdat ik een beroemde voetballer wil worden. Dan moet ik veel talen kennen.” – Elis (11) uit Schaarbeek (2024, link)
• ‘Bijna al mijn vriendinnen zijn Franstalig. In Brussel leer je dat wel, omdat iedereen hier Frans praat. Ik spreek ook Engels. Ook wat West-Vlaams. Bij de zeescouts in De Panne.’ – Sophia (11) uit Schaarbeek (2024, link)
• “Jouw school is al begonnen?
  – Ja, ik ben dit jaar naar een Franstalige school geswitcht.
  Dus je spreekt ook goed Frans. Welke taal spreek je het liefst?
  – Dat is moeilijk te zeggen, met mijn vriendinnen spreek ik Nederlands en met mijn familie Frans.” – Augustine (13) uit Schaarbeek (2024, link)
• “Ik spreek Oekraïens en ook Russisch, Frans en een beetje Nederlands. Toen mijn mama jong was, leerde haar moeder haar Russisch, dat is dus ook haar moedertaal. Het is wel leuk om half Oekraïens te zijn. Als mensen op straat andere talen spreken, kan je ze ook verstaan. Ik heb vriendinnen op school en op de gym met wie ik Oekraïens of Russisch spreek.” – Nadège (12) uit Watermaal-Bosvoorde (2024, link)
• «Thuis spreek ik Frans, op school Nederlands en ik leer nog Spaans en Engels. Met Duolingo. Dat doe ik elke avond. » – Lucy (9) uit Schaarbeek (2024, link)
• « Ik spreek Nederlands, een klein beetje Frans en ik ken goed Engels omdat ik als kind te veel YouTube-­video’s heb gekeken. Mijn ouders kwamen erachter toen we in Taiwan waren. Ik was vier jaar oud en de serveerster vroeg ons in het Engels ‘Where do you come from?’ en ik antwoordde ‘Belgium’. Toen waren mijn ouders helemaal in shock, want ze wisten niet dat ik dat kon.» – Roos (13) uit Schaarbeek (2024, link)
• « Wij spreken Nederlands, Arabisch, Engels en een beetje Frans. Ik wil later Spaans leren, want ik denk dat dat de vijf belangrijkste talen zijn. » – Ibrahim en Abdullah (11) uit Watermaal-Bosvoorde (2024, link)
• « Ik spreek ook Engels, Frans, Hindi en nog twee andere Indiase talen. » – Dhriti uit Sint-Pieters-Woluwe (2024, link)
• « Ik spreek Frans, Nederlands, Engels en ik leer Duits met Duolingo. Ik wil Duits leren omdat ik fan ben van de ploeg Borussia Dortmund. Duits is een makkelijke taal omdat het lijkt op het Nederlands. Als ik naar het middelbaar ga, wil ik Latijn leren. Met talen kun je met meer mensen communiceren. » – Yonas uit Schaarbeek (2024, link)
• « Ik praat Deens, Nederlands en Frans tijdens mijn hobby’s. Ik spreek Deens met mijn papa. We gaan normaal twee keer per jaar naar Denemarken. De laatste tijd gaan we meer op bezoek, omdat mijn oma in een woonzorgcentrum zit. » – Emma uit Schaarbeek (2024, link)
• « Ik zit in het laatste leerjaar van een Nederlandstalige school. Mijn grote broer zit op een Franstalige school, dat is heel moeilijk, want nu hebben we bijna nooit meer samen vakantie. Er zijn verschillende vakanties in dezelfde stad, ik vind dat heel raar. Mijn papa is van Frankrijk dus met hem spreek ik Frans, en met mijn mama spreek ik Nederlands. Mijn broer spreekt nu minder vaak Nederlands. Ik vrees dat ik mijn Nederlands verlies als ik naar een Franstalige school ga. Dat wil ik niet. » – Ana uit Anderlecht (2024, link)
• « Je spreekt Nederlands, Frans en Arabisch. Ken je nog meer talen? Een beetje Engels. Vind je het leuk om talen te leren? Dat niet. Maar ik vind het belangrijk. Zonder communicatie kom je nergens. Als je meer talen spreekt, kun je met meer mensen praten. » – Mouad uit Neder-Over-Heembeek (2024, link)
• « Nederlands is mijn moedertaal, maar met mijn mama spreek ik Italiaans en ik ken ook Frans. Het is leuk om meerdere talen te kunnen spreken, bijvoorbeeld om geheimpjes te vertellen tegen andere mensen die Italiaans spreken. Soms is het wel verwarrend. Mijn mama was lang op reis, en toen heb ik de hele tijd Nederlands gesproken. Toen ze terugkwam, wou ik Italiaans spreken met haar, maar dan mengde ik daar Franse woorden in. » – Odi uit Molenbeek (2024, link)
• « Ik lees het liefst strips van Jommeke. Ik heb er ongeveer negentig, maar ik wil er nog veel meer. Ik lees ook graag de Smurfen en Spirou. – Dus je leest ook in het Frans. Welke talen spreek je allemaal? – Met papa spreek ik Roemeens, met mama Italiaans, op school Nederlands en bij dansen Frans. » – Lavinia uit Sint-Gillis (2024, link)
• «Toen heb ik geleerd hoe je ‘trut’ zegt. Dat dat een scheldwoord is, wist ik niet. Ik ben Belg en Braziliaan, met Italiaanse en Marokkaanse grootouders. Ik spreek een beetje Spaans en Italiaans, maar vloeken doe ik in het Frans, Portugees en Engels. En nu ook in het Nederlands.» – Ilyana uit Anderlecht (2023, link)
• « Mijn ouders hebben Franstalige vrienden en spreken Frans met elkaar. Mijn papa’s moedertaal is Nederlands, mijn mama is Chileens. We gaan elk jaar naar Chili, dit jaar gaan we met kerst. We hebben er veel familie. Spaans vind ik de mooiste taal. Ik vind het leuk om meerdere talen te spreken, maar soms is het wel ingewikkeld. Als ik met mijn mama spreek, zeg ik soms per ongeluk iets in het Nederlands.» – Elisa uit Schaarbeek (2023, link)
• « Ik ken Engels, Frans en Nederlands. Ik spreek de drie talen met mijn vrienden, want sommigen komen uit Amerika, Frankrijk, Servië of Kroatië. De meesten ken ik via basket.» – Iannis uit Sint-Lambrechts-Woluwe (2023, link).
• « Mijn vader is Franstalig, met mama spreek ik Nederlands. Soms is dat een beetje ingewikkeld. Ik krijg wiskundeles in het Nederlands, maar als papa mij helpt met huiswerk spreken we Frans. In mijn hoofd bereken ik dan alles in de ene taal, maar de oplossing moet ik vertalen waardoor het soms wat langer duurt of waardoor ik fouten maak. Maar er zijn ook veel voordelen: ik ben sterk tijdens de Franse les en in Brussel is het sowieso handig om tweetalig te zijn. » – Theo uit Ukkel (2023, link).
• « Ik lees graag in het Frans. Eerst zat ik op een Franstalige school, maar ik ben veranderd en volg nu les in het Nederlands. In het begin begreep ik daar niets van, maar nu ken ik een taal extra. » – Charlize uit Laken (2023, link)
• “Ik spreek Frans en een beetje Spaans. Ik heb geprobeerd om Russisch te leren, maar daar ben ik mee gestopt. Het alfabet is veel te moeilijk. Thuis praten we Portugees.” – Diego uit Evere (2023, link)
• “Tweetalig zijn, is wel leuk. Engels is een goede taal om te kennen. Ik ken ook Frans, maar ik vind het echt niet fijn. Er zijn te veel regels.” – Heike uit Vorst (2023, link)
• “Je kan Arabisch praten. Welke talen spreek je nog? Riffijns (behoort tot de Berbertalen, red.), Nederlands, Engels, Frans en een beetje Spaans. Vind je het leuk om zoveel talen te spreken? Ja, de andere kinderen van mijn klas vinden dat wel uniek aan mij. Als ik later dokter ben en er zijn mensen die andere talen spreken, kan ik ook beter begrijpen wat ze nodig hebben.” – Lina uit Schaarbeek (2023, link)
• “Ja, ik spreek en lees Frans en Nederlands. Dat komt door mijn moeder, die spreekt Frans, Nederlands, Engels, Arabisch en ik denk ook Spaans. Dat is wel handig in Brussel. Ze wil graag dat ik ook veel talen leer, daarom ga ik misschien Latijn studeren.” – Ismael uit Anderlecht (2022, link)
• “Met mijn vader spreek ik Nederlands en met mijn moeder Spaans. Ze komt uit Mexico en daar spreken ze Spaans. Mijn ouders spreken Engels met elkaar, dus dat leer ik tegelijk ook.” – Elena uit Elsene (2022, link)
• “Ik spreek drie talen: Nederlands, Frans en Spaans. Met mijn mama en papa spreek ik vooral Spaans (maar ook Frans), met mijn broer vooral Frans en met mijn zus eerder Nederlands of Spaans. Ik ga in het Nederlands naar school, dus met mijn vrienden spreek ik Nederlands. Ik voel mij het meest comfortabel in het Spaans.” – Aaron uit Anderlecht (2020, link)
• “Ik luister in veel talen muziek eigenlijk. In het Arabisch, Engels, Frans, Nederlands, maar ook Japans! Ik ervaar meertalig zijn als iets positief en voel mij er ook wel zekerder door.” – Wassila uit Schaarbeek (2020, link)
• “Ik spreek 4 talen. Nederlands, Frans, Pulaar en een beetje Engels door naar Engelse filmpjes te kijken. Er is geen specifieke taal aanwezig in mijn dromen, denk ik” – Adama uit Schaarbeek (2020, link)
• “Het is echt geweldig om meertalig te zijn. Soms moet je op een knopje drukken in je hoofd en switchen naar een andere taal. Dat is soms een beetje lastig, maar het is echt fantastisch om te weten dat je gewoon twee talen kan spreken al van kleins af aan. Je leert  bij over de verschillende culturen en je amuseert je erbij. Ik zou deze geweldige talen voor geen geld van de wereld willen wissen uit mijn hoofd.” – Hana en Karen uit Schaarbeek (2020, link)

Meer over meertaligheid in het onderwijs in Brussel kom je te weten op de website Brussel Vol Taal en bekijk ook deze getuigenis van Brusselse jongeren over taal op school: