Onderwijs in Brussel is… op zoek naar MEERtaligheid !

Verwacht van mij geen ongenuanceerd pleidooi voor meertalig onderwijs in Brussel! De diversiteit van de leerlingenpopulatie in onze Brusselse scholen vereist diversiteit in de benadering van meertalig opgroeien en meertalig opvoeden.

Is de ‘schooltaal Nederlands’ de moedertaal, een tweede of derde taal voor de leerling? Is de dominante omgevingstaal Frans, misschien Turks of toch Nederlands? Welke status krijgen de verschillende talen in de omgeving van het kind? Hoe verloopt de ontwikkeling van de thuistaal of thuistalen? Hoe verhouden taal & identiteit zich bij de leerling? Zijn er andere leerlingenkenmerken aanwezig die het taalleren beïnvloeden?…

De complexe en diverse taalsituatie van onze Brusselse leerlingen vereist een diverse aanpak.  Er is niet zoiets als één model dat werkt in alle scholen en alle contexten.  Als de doelstelling is ‘alle Brusselse leerlingen meertalig laten opgroeien’ dan zal er een combinatie nodig zijn van moedertaalondersteuning, krachtig taalvaardigheidsonderwijs Nederlands, vormen van vroeg en laat taalonderwijs, taalgericht vakonderwijs, CLIL, taalstimulering buiten de school(m)uren,…   Als de doelstelling is ‘alle Brusselse leerlingen meertalig laten opgroeien’, dan kunnen we het niet maken om te experimenteren met kinderen.  Invoeren van vormen van meertalig onderwijs vraagt maatschappelijk en onderwijskundig (en dus ook politiek & financieel) engagement in functie van (1) materiaal- en methodiekontwikkeling, (2) vorming, opleiding en ondersteuning van leraren, (3) wetenschappelijke opvolging en evaluatie.

Ja, ik wil en geloof dat we onze leerlingen functioneel meertalig kunnen laten opgroeien, in de mate dat we erin slagen een divers antwoord te formuleren op de complexe situatie.  Er gebeurt al heel wat in Brusselse scholen:  scholen denken na over taal & talen bij de uitbouw van hun taalbeleid, scholen experimenteren met thuistalen in de naschoolse tijd, scholen passen principes van CLIL toe, scholen implementeren taalinitiatie en talensensibilisering,…  Hopelijk creëert deze veelheid aan initiatieven het inzicht en draagvlak bij een breed publiek om te kiezen voor een meersporenbeleid op het vlak van meertalig opgroeien en meertalig opvoeden.