…én niet wachten op (grootse) veranderingen, die van bovenuit worden opgelegd!
Iedere school & leraar kan binnen de eigen mogelijkheden en vanuit de specifieke uitdagingen kleine aanpassingen of veranderingen doorvoeren die de effectiviteit van zijn/haar onderwijs verhogen. Structuren en regels houden scholen & leraren soms gevangen en beknotten creativiteit & innovatie. Maar binnen regels & structuren is er ook heel wat mogelijk, binnen regels & structuren kan er ruimte gecreëerd worden voor creativiteit & innovatie…
Wat leraren als beknottende regels en structuren of ‘planlast’ benoemen, gaat eigenlijk over het gebrek aan verantwoordelijkheid die leraren ervaren en het gebrek aan effectieve ondersteuning die ze krijgen om hun onderwijspraktijk resultaatgericht & creatief in te vullen. Beseffen koepels, begeleidingsdiensten, onderwijsexperten, wetenschappers wel voldoende hoeveel potentieel aan inzichten, ideeën & creativiteit er aan de basis bij leraren zit?
We moeten scholen & leraren de nodige ondersteuning, voldoende vertrouwen en verantwoordelijkheid geven om dit potentieel ten volle te laten ontwikkelen!
- Leraren zijn expert in hun opdracht en als je experten tot maximaal ‘rendement’ wil laten komen dan mag je wel richtingen en doelen bepalen, maar moet je hen vertrouwen & de verantwoordelijkheid geven om de weg te kiezen. Zo gebeurt dit ook met experten in andere sectoren.
- Leraren zijn expert in hun opdracht en effectieve ondersteuning (van experten) moet in de eerste plaats luisteren, moet niet een school binnenkomen met antwoorden, maar moet samen met leraren op zoek gaan naar kleine haalbare veranderingen waar ze aan toe zijn, die passen bij wie ze zijn en die impact hebben op de effectiviteit van hun onderwijskundig handelen (zie micro-innovaties).
De vele ideeën die ik van leraren meekrijg betekenen meer en bevatten meer potentieel tot effectieve innovatie dan PISA rapporten of nieuwe leerplannen of …
Twee recente voorbeeldjes uit Brussels kleuteronderwijs:
- “We nemen toetsen af bij onze kleutertjes en op het MDO worden op basis van deze toetsen reeds ‘determinerende’ uitspraken gedaan over deze kinderen: A. is taalzwak, S. zal het heel moeilijk hebben in 1LO,… We vergeten dat deze kinderen aan het begin van hun ontwikkeling staan en ons blijvend geloof in hen nodig hebben! Laat ons op zoek gaan naar een correct en ontwikkelingsgericht gebruik van toetsen en een andere invulling van het MDO…”
- “Ik merk op school dat onze kleuters die thuis blijven tot 2,5 jaar, 3 of zelfs later het vaak minder makkelijk hebben op vlak van zelfredzaamheid. Peuters die naar een onthaalmama of kribbe gaan hebben vaker ook een voorsprong op vlak van zindelijkheid, taal, voorschoolse activiteiten, spelen,… Zou het niet interessant kunnen zijn om één keer per week een halve dag te voorzien voor deze kinderen waarbij ze kennismaken met materiaal uit de peuterklas, verhaaltjes voorgelezen krijgen,… en om ook de ouders hierbij te betrekken?”
Als ik als directeur van het Onderwijscentrum Brussel spontaan wekelijks dit soort ideeën krijg toegestuurd, dan zit er toch wel een immense innovatieve en creatieve kracht bij onze leraren! Kunnen we vanuit ondersteunende organisaties niet meer investeren in aanpakken en strategieën die de verantwoordelijkheid van leraren erkennen en stimuleren, zodat ze zich ten volle kunnen ontwikkelen tot effectieve en creatieve leraren?
Urban Education 