Natuurlijk zijn er achterstanden… #corona

Natuurlijk zijn er achterstanden. Dat weet iedereen: directies, leerkrachten, leerlingen en ouders. Daar hebben we geen politieke of wetenschappelijk expertise voor nodig. Er is nu eenmaal minder onderwijstijd en ook de instructie verloopt op een andere manier.

De vraag is echter hoe kijken we in deze uitzonderlijke omstandigheden naar achterstanden en wat doen we ermee?

Ik zie 2 strekkingen en vele andere daar tussen…

Achterstanden als probleem

Misschien even starten met onderwijseconoom Kristof De Witte in VRT nieuws (27 januari 2021): “De leervertraging treft de kwetsbare leerlingen het hardst. Maar we zien dalende resultaten voor taal bij een zeer brede groep leerlingen. Ook voor de gemiddelde leerling zal de leerachterstand wegwerken heel moeilijk zijn in de praktijk.”

Inderdaad! Ook in onze Brusselse scholen stellen we vast dat normen niet gehaald worden, dat leerstof maar gedeeltelijk kan aangeboden worden, dat het voor alle leerlingen (en zeker voor de meeste kwetsbare) heel moeilijk wordt. Om het probleem aan te pakken en de achterstanden weg te werken, zien we heel wat initiatieven: herhalingslessen, minder aandacht voor bepaalde leergebieden, extra taken, vakantiescholen, al dan niet betalende bijlessen, …

Leervertraging als normaal verschijnsel

Omdat ik in mijn vorige blogpost beloofd heb om te luisteren naar kinderen en jongeren, wil ik hier Louis Notte citeren (voorzitter van de Vlaamse Scholierenkoepel) in De Morgen (27 januari 2021): “Haal de druk er wat vaker af. Bij heel wat bedrijven ligt de productiviteit lager. Op school is er momenteel de ambitie om anderhalf jaar in eentje te proppen en de achterstand in te halen. Dat kan nu niet. Laat een beetje los en geef meer aandacht aan sociale verbinding tussen leerlingen en met leerkrachten.”

Ook in onze Brusselse scholen ervaren we stress en druk bij directies, leerkrachten, leerlingen en ouders. We zien heel veel inzet, maar tegelijkertijd ervaart iedereen ook machteloosheid. Het begrijpen en erkennen van de oorzaak van de achterstanden, mag ons niet belemmeren om nog extra te differentiëren, alternatieve leerpaden aan te bieden, extra kansen te creëren of compenserende maatregelen te nemen.

Ik wil de twee inzichten met elkaar verzoenen door enerzijds het probleem van de achterstanden te erkennen en verder in kaart te brengen en door anderzijds experten en verantwoordelijken op te roepen om binnen deze nieuwe realiteit houvast te bieden aan scholen om prioriteiten, doelstellingen en aanpak bij te sturen met voldoende aandacht en zorg voor wat haalbaar is voor de leerling, de leerkracht én de ouder.

Het lijkt me voor leerlingen, leerkrachten en ouders belangrijk dat beleid (samen met de onderwijsverstrekkers) niet alleen duidelijkheid creëert over de voorzorgsmaatregelen, maar ook over realistische onderwijskundige verwachtingen.