Het Kinderrechtenverdrag (meer dan een leestip)

Mijn wens en voornemen is dat we meer dan ooit luisteren naar én spreken met 𝕜𝕚𝕟𝕕𝕖𝕣𝕖𝕟 𝕖𝕟 𝕛𝕠𝕟𝕘𝕖𝕣𝕖𝕟, zowel bij kleine als grote (levens)vragen…

#participatie #kinderrechten #jongerenrechten #inclusiefdenken #voicesofyouth

Het Kinderrechtenverdrag laat zich niet samenvatten. Daarom beperk ik me vandaag tot het citeren van een viertal artikels uit het verdrag (*), die vandaag heel actueel zijn én die hopelijk een stimulans zijn om met alle kinderrechten aan de slag te gaan…We hebben de plicht om deze rechten toe te passen in ons grootstedelijk (onderwijs)beleid en de dagelijkse (onderwijs)praktijk!

Artikel 3 – Belang van het kind

Bij alle maatregelen betreffende kinderen, ongeacht of deze worden genomen door openbare of particuliere instellingen voor maatschappelijk welzijn of door rechterlijke instanties, bestuurlijke autoriteiten of wetgevende lichamen, vormen de belangen van het kind de eerste overweging...

…maw als er iets geregeld wordt, moet altijd eerst gekeken worden naar wat goed is voor het kind of de jongere.

Artikel 12 (13) – Mening van het kind

De Staten die partij zijn, verzekeren het kind dat in staat is zijn of haar eigen mening te vormen, het recht die mening vrijelijk te uiten in alle aangelegenheden die het kind betreffen, waarbij aan de mening van het kind passend belang wordt gehecht in overeenstemming met zijn of haar leeftijd en rijpheid.

…maw kinderen en jongeren mogen hun mening geven! Zeker als het over henzelf gaat. Naar die mening moet worden gevraagd en ook echt worden geluisterd. De overheid moet hiervoor zorgen.

Artikel 28 – Recht op onderwijs

De Staten die partij zijn, erkennen het recht van het kind op onderwijs, en teneinde dit recht geleidelijk en op basis van gelijke kansen te verwezenlijken, verbinden zij zich er met name toe: (1) gratis primair onderwijs verplicht te stellen; (2) voortgezet onderwijs aan te moedigen; (3) hoger onderwijs toegankelijk te maken voor een ieder naar gelang zijn capaciteiten; (4) informatie over en begeleiding bij onderwijs- en beroepskeuze beschikbaar te stellen; (5) maatregelen te nemen om regelmatig schoolbezoek te bevorderen en het aantal kinderen dat de school vroegtijdig verlaat, te verminderen.

…maw ieder kind of jongere moet naar school kunnen gaan… met zo weinig mogelijk drempels!

Artikel 31 – Recht op spel en vrije tijd

De Staten die partij zijn, erkennen het recht van het kind op rust en vrije tijd, op deelneming aan spel en recreatieve bezigheden passend bij de leeftijd van het kind, en op vrije deelneming aan het culturele en artistieke leven.

…maw kinderen en jongeren hebben recht op rust en vrije tijd. In de vrije tijd moeten kinderen en jongeren kunnen spelen en participeren aan culturele en artistieke activiteiten.

***

Maar het kinderrechtenverdrag is nog veel meer dan dat en gaat ook over het recht op gebruik van de eigen taal, gewoontes, cultuur en godsdienst; armoede; kindermishandeling; racisme; adoptie; vluchtelingenkinderen; handicap en gezondheid; oorlog; jeugdstrafrecht,…

***

Tot slot wil ik nog even verbinden met enkele belangrijke organisaties…

• UNICEF, opgericht door de VN, wil dat nergens ter wereld kinderrechten worden overtreden. Ze baseren zich hiervoor op het Kinderrechtenverdrag binnen het brede kader van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s). In België is een belangrijk luik van de werking gericht op kinderrechteneducatie (op de website vind je heel wat interessante lesmaterialen en ondersteuningsmogelijkheden om te werken rond kinderrechten in de klas).
• het KINDERRECHTENCOMMISSARIAAT, opgericht door het Vlaams Parlement, staat in voor de goede naleving van kinderrechten in Vlaanderen. De speerpunten in de werking zijn de klachtenlijn, advieswerk en de commissie van toezicht.
• De KINDERRECHTENCOALITIE bundelt de krachten van 26 middenveldorganisaties rond het thema kinderrechten. De Kinderrechtencoalitie ziet toe op de naleving van het VN-Kinderrechtenverdrag in België door: informatie en expertise rond kinderrechten samen te brengen en te verspreiden, kinderrechten actief te promoten en bekend te maken, te rapporteren aan het Kinderrechtencomité in Genève.

Naast deze kinderrechtenorganisaties zijn er nog heel wat andere initiatieven die rechtstreeks of onrechtstreeks een belangrijke rol opnemen bij de realisatie van één of meerdere kinderrechten. Denk maar aan de Vlaamse Jeugdraad, de Vlaamse Scholierenkoepel, maar ook de vele lokale initiatieven die kinderen en jongeren een stem willen geven.

PS. Het kinderrechtenverdrag gaat niet alleen over kinderen, maar ook over jongeren, artikel 1: “Voor de toepassing van dit Verdrag wordt onder een kind verstaan ieder mens jonger dan achttien jaar, tenzij volgens het op het kind van toepassing zijnde recht de meerderjarigheid eerder wordt bereikt.“

(*) De toegankelijk vertaling van de artikels werd overgenomen van de website van Unicef.