Omgevingsanalyse van de Vlaamse onderwijsadministratie 24 – 29, voorwaarts kijken…

De Vlaamse onderwijsadministratie maakte ter voorbereiding van de wissel van de legislatuur een analyse van de belangrijkste grote trends en maatschappelijke ontwikkelingen om het onderwijsbeleid toekomstgericht vorm te geven. In het rapport (180 p.) worden oa de ontwikkelingen in kaart gebracht op het vlak van onderwijstrajecten, leerkrachten en directies, technologie, financiering, leeruitkomsten,… Stuk voor stuk boeiende thema’s die als aanknopingspunt kunnen dienen voor een kwaliteitsvol onderwijsbeleid.

Ter illustratie zoom ik even in op een cruciaal thema voor grootstedelijk onderwijs: de sociaal culturele ontwikkelingen (hoofdstuk 3). Het rapport stelt in dit deel vast dat…

• armoede nauwelijks afneemt: 39% van de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, heeft een verhoogd risico op armoede en sociale uitsluiting, in het Vlaamse Gewest is dit 11% (STATBEL, 2022);
• heel wat kinderen opgroeien in armoede: 27% van de 0 tot 3-jarigen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, groeit op in een kansarm gezin (Agentschap Opgroeien);
• veel gezinnen problemen ondervinden met het betalen van directe en indirecte kosten bij de deelname aan onderwijs (oa afhankelijk van onderwijsniveau: uitrusting, traktaties, schoolfoto’s, steunactiviteiten, schoolactiviteiten, uitstappen, vervoer en verplaatsing,…).
• kansarmoede impact heeft op de schoolloopbaan van leerlingen: bv. leerklimaat, voeding, taalrepertoire, welbevinden, digitalisering,…;
• de kindertijd en adolescentie cruciaal zijn voor gezond gedrag in het latere leven;
• meer kinderen en jongeren kampen met psychosociale klachten en professionele hulp niet altijd toegankelijk is;
• fysieke gezondheid achteruit gaat (oa fysieke activiteit, voedingsgewoontes, schermtijd, vermoeidheid,…).

Lees hier het volledige rapport. Er worden heel wat interessante thema’s behandeld zoals de groeiende diversiteit en sterke toename van anderstalige nieuwkomers (p. 14); toename van het vroegtijdig schoolverlaten (p. 28); de werkbaarheid van de job en de planlast als bron van stress (p. 68); meer gedeeld leiderschap (p. 82); nood aan voldoende digitale competenties en apparatuur (p. 85); mediawijsheid (p. 92); neerwaartse trend leerlingenresultaten (p. 128, 133); de impact van leerlingenkenmerken op schoolse resultaten (p. 138); de impact van klimaatverandering op kinderen en jongeren (p. 150);…