…they understood that education would take them forward

Eind maart 2024 deelde ik op mijn sociale media dit artikel uit The Guardian “Free lunches, brain breaks and happy teachers: why Estonia has the best schools in Europe”, dat heel veel likes kreeg. Ik heb niet de gewoonte om te dwepen met voorbeelden uit het buitenland, want onderwijs is altijd een lokaal gegeven dat vorm krijgt vanuit de eigenheid van de context waarbinnen het plaatsvindt. Toch kom ik even terug op dit artikel omwille van enkele onderliggende principes…

Net zoals in elke organisatie is het ook voor onderwijs en elke lokale school belangrijk om een activerende missie en ambitieniveau te hebben (“Estonians, if they wanted to survive, had to be smart, and they understood that education would take them forward.”).
Het doel van onderwijs, zoals gedefinieerd in het drieluik van Biesta (kwalificatie, socialisatie, subjectificatie), geeft zin en richting aan onderwijs (“The focus is on social and personal skills as much as academic learning and the typical curriculum is packed with a wide range of subjects, from robotics to music and arts.”).
Lokale autonomie binnen een helder kader zorgt voor motivatie en kwaliteit (“One of the key elements of the Estonian educational system is that schools and teachers have a lot of freedom. There are standards they need to meet, but how they achieve that is up to them.“).
Goed opgeleide leraren (in combinatie met verschillende expertises) vormen de basis van goed onderwijs (“Its teachers are highly educated and it is common to take children out and teach them in a small group with a separate teacher, and most schools have a psychologist and counsellor.”).
Inzetten op jonge kinderen helpt om gelijkheid te bevorderen en achterstanden te doorbreken (“Almost all children attend kindergarten, which is heavily subsidised, so that by the time they start school at the comparatively late age of seven, disadvantages are not as entrenched”).
De ontwikkeling van digitale vaardigheden maakt deel uit van de dagelijkse schoolpraktijk (“The idea is not to have an IT class, but to have digital skills incorporated everywhere.”)
Creatieve vakken zijn even waardevol als andere vakken (“They all have to take arts and music, they learn how to cook, knit, things like that. If we allow kids that, their wellbeing and sense of accomplishment increases.“).
Stress en workload van leerlingen wordt onder controle gehouden (“To progress into upper secondary, students take just three exams – maths, Estonian and a subject of their choice – rather than the pressurised workload when taking many GCSEs in the UK.”). De klasgrootte is relatief groot (tot 28 leerlingen), behalve voor taallessen. Er wordt bewust ingezet op beweging en ontspanning (“Here we get “brain breaks”. Several times in a lesson, the teacher will give a break for a bit of movement, to play a game or to take a lesson outside.”).
De schoolinfrastructuur is ondersteunend om (breed) te leren en (samen) te leven (“The school has been redeveloped, with plenty of space and light, punchbags, areas for dance lessons, table tennis… The huge central atrium, where children have their lunch, has a piano and a stage for performances. The atmosphere is friendly and relaxed.“).