In het eerste trimester van dit schooljaar werd er in de derde kleuterklas in heel Vlaanderen voor het eerst de taalscreening “KOALA” afgenomen. 85% van de kleuters behalen een goed niveau op het vlak van taalvaardigheid Nederlands. De taalvaardigheid in andere talen die het kind spreekt, werd niet getoetst.
Zoals te verwachten, liggen de resultaten op het vlak van taalvaardigheid Nederlands in stedelijke omgevingen lager. Brussel is hier vergelijkbaar met andere steden. Kris Van den Branden schrijft hierover op zijn blog het volgende:
“Er worden regionale verschillen vastgesteld in de resultaten, maar die zijn grotendeels terug te brengen tot de achtergrondkenmerken van de kinderen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft 1 op 3 kinderen (32%) extra taalsteun nodig (24% oranje zone en 8% rode zone). In de Stad Antwerpen gaat het om 28% van de kinderen (20% oranje zone, 8% rode zone). In Gent heeft 21% van de kinderen extra taalsteun nodig (14% oranje zone, 7% intensieve begeleiding). Dit zijn regio’s met een proportioneel hoge instroom van sociaal kwetsbare kinderen. Hierbij dient toch te worden genoteerd dat ook in deze regio’s de meerderheid van de kinderen een groene score haalt en dat daartoe ook heel wat kinderen met een laag SES-profiel en een niet-Nederlandstalige achtergrond behoren.“
In tegenstelling tot wat in sommige media gesuggereerd wordt, zijn de resultaten van de kleuter op deze taalscreening geen voorwaarde voor de overstap naar het eerste leerjaar. De taalscreening is een hulpmiddel om doorheen de derde kleuterklas nog gerichter in te zetten op taalstimuleringsinitiatieven bij kleuters die het wat moeilijker hebben.
Het thema taalscreening bij kleuters kwam ook al herhaaldelijk aan bod in de Raad van de VGC. Minister Gatz formuleerde het als volgt:
- Het gebruik van taaltesten en taalscreening is op zich heel zinvol, maar belangrijke beslissingen koppelen aan een momentopname van een toets is geen goed idee!
- Een taaltoets of taalscreeningsinstrument moet vooral een hulpmiddel zijn voor de school en de leerkracht (1) om een taalbeleid te ontwikkelen op maat van de lokale school, (2) om een klasbeleid te ontwikkelen dat zowel de taalsterke als taalzwakke leerlingen uitdaagt, (3) om individuele leerlingen en/of groepen leerlingen taalgericht te ondersteunen en (4) om ouders te informeren over de evolutie van hun kind.
- Tekorten op het vlak van taalvaardigheid bij jonge kinderen kunnen het best in de klas aangepakt worden vanuit een krachtige taalleeromgeving met taalgerichte ondersteuning en kwaliteitsvolle interacties.
De Praktijkgids taaltrajecten kan helpen bij het ontwikkelen van een krachtig klas- en schooltaalbeleid. Ook Brussel Vol Taal biedt houvast en inspiratie voor een effectieve taaldidactiek in de meertalige Brusselse onderwijscontext.
Urban Education 