De tijd van grote en grootse veranderingen is voorbij. De Brusselse school als organisatie, ingebed in de complexiteit van de stad, is onderhevig aan een veelheid van belangen, krachten en machten: het lokale en bovenlokale onderwijsbeleid, externe partners, netgebonden diensten, de veelheid van maatschappelijke verwachtingen, de diversiteit van kinderen & ouders, de kenmerken van het lerarenkorps, het samenspel van te veel prioriteiten,… Grote veranderingen stoten dan ook op een veelheid van drempels.
Scholen die groeien in effectiviteit laten zich leiden door MICRO-innovaties! Micro-innovaties zijn haalbare en realistische veranderingen voor de lokale school waarvan we weten dat ze effectief zijn, die zich bevinden in de ‘zone van de naaste ontwikkeling‘ van de school & de leraren én die succes genereren op het vlak van onderwijskwaliteit & leerlingenresultaten.
Bij leesonderwijs zou dit bijvoorbeeld kunnen gaan over inzetten op (verlengde) instructie; meer aandacht voor leesplezier door vrij lezen in te plannen in de weekplanning; invoeren van tutorlezen om de effectieve leestijd en leesbegeleiding bij jonge kinderen te verhogen; jaarlijks een oudercontact te organiseren over de onderwijsondersteunende rol van de ouder bij het leesonderwijs; inzetten op woordenschatonderwijs en de ontwikkeling van mondelinge vaardigheden als onderbouw voor leesvaardigheid;…
MICRO-innovaties zijn meer dan de gekende quick wins. Deze laatste zijn een element/strategie binnen een groter innovatieproject. MICRO-innovaties zijn de verandering !
Deze aanpak leidt oa tot een grote betrokkenheid bij de leraren:
– de vernieuwing wordt gestuurd vanuit goede en effectieve praktijken, minder vanuit meten en resultaten;
– de vernieuwing is niet opgelegd maar ontwikkelt zich vanuit het schoolteam;
– de vernieuwing vertrekt vanuit de eigen visie & missie van de school en stelt geen nieuwe visie & missie als streefdoel;
– de vernieuwing vindt plaats in het hier en nu, is realistisch en transparant;
– …
Om binnen scholen op die manier aan de slag te gaan, zijn een aantal stappen belangrijk:
STAP 1 weet wat effectief is in onderwijs ifv onderwijskwaliteit en leerlingenresultaten
STAP 2 herken noden op school/bij leraren die aansluiten bij effectieve innovaties
STAP 3 toets haalbaarheid af en verken het draagvlak voor de vernieuwing
STAP 4 voer de vernieuwing gezamenlijk en planmatig in (analyse, doel, acties, evaluatie)
STAP 5 maak het resultaat zichtbaar
…én doe dit alles vanuit een functioneren van het schoolteam als professionele leergemeenschap: creëer gemeenschappelijke waarden en visie; stimuleer samenwerkend leren; doorbreek individuele verantwoordelijkheid;…
Er is heel wat literatuur op de markt over wat effectief is in onderwijs, zoals het boek van Bellens en Defraine ‘Wat werkt in onderwijs?’ (2012) dat je hier kan downloaden.
4 gedachten over “Onderwijs in Brussel is… effectiviteit verhogen via MICRO-innovaties”