De Scholierenstem en grootstedelijke thema’s

De leerlingen konden oa 5 thema’s kiezen die zij als onderwijsminister het eerst zouden aanpakken. Mentaal welzijn staat hoog bovenaan, gevolgd door de manier van lesgeven, racisme, kansarmoede en leerinhouden. Ook in 2016 was mentaal welzijn al een belangrijk thema voor de scholieren (“Mentaal in evenwicht over omgaan met stress, burn-out en prestatiedruk”).

Naast de top 5 komen in het onderzoeksrapport ook volgende thema’s aan bod: inspraak van leerlingen, betaalbaar onderwijs, wat we leren op school, welbevinden, leerkracht, diversiteit en de ideale school. Ik selecteerde hieronder enkele thema’s die extra belangrijk zijn in een grootstedelijke omgeving…

Mobiliteit en verkeersveiligheid

• De meeste scholieren (57%) gaan het vaakst van en naar school met de fiets. Voor de 385 Brusselse scholieren is de tram/metro het meest populaire vervoermiddel van en naar school. 53% van de Brusselse scholieren gebruikt de tram/metro het meest om van en naar school te gaan.
• De meeste scholieren geven aan dat ze de buurt rondom hun school verkeersveilig vinden (62%). 34% van de leerlingen vindt de schoolbuurt niet verkeersveilig (bij Brusselse leerlingen is dit 37%).

Thuistaal

• Bij de vraag ‘In welke mate vind je dat er in de klas naast het Nederlands ook aandacht moet zijn voor de thuistaal van scholieren?’, pleiten 35% van de bevraagde scholieren voor meer aandacht voor de thuistaal in de klas (bij de bevraagde Brusselse scholieren 33%). Leerlingen met een andere thuistaal antwoorden anders op deze vraag: 45% van deze groep wil meer aandacht voor de thuistaal in de klas.
• 44% van de scholieren vindt dat er op de speelplaats aandacht moet zijn voor de thuistaal van leerlingen. Bij leerlingen met een andere thuistaal is dit 55% en bij Brusselse leerlingen 51%.

Schoolvakanties

• 69% van de scholieren hebben de voorkeur voor de huidige vakantieregeling (= een herfst- en krokusvakantie van één week en een lange zomervakantie).
• Van de 384 Brusselse scholieren is 61% het meest fan van de huidige vakantieregeling, 32% verkiest de vakantieregeling van het Franstalig onderwijs.

Leerachterstand

• 29% van de bevraagde scholieren heeft het gevoel een leerachterstand te hebben door het lerarentekort en door de coronacrisis. Bij scholieren die school lopen in Brussel is dit gevoel van leerachterstand 38%.
• Ongeveer 1 op de 2 scholieren (47%), die aangeeft een leerachterstand te voelen, maakt zich zorgen over die leerachterstand.

Diversiteit leerkrachtenteam

• 44% van de scholieren herkende zichzelf nog nooit in een leerkracht. Bij scholieren die thuis naast het Nederlands ook een andere taal spreken, is dat 51%. Voor leerlingen met 1 of meerdere ouders met een niet-Europese nationaliteit, is dit 54%.

In het onderzoeksrapport worden nog heel wat andere thema’s op een genuanceerde manier besproken (pesten en grensoverschrijdend gedrag, inclusie, digisprong, smartphone op school, afstandsleren, levensbeschouwing, stress, seksuele en relationele vorming, betaalbaar onderwijs…).

In het memorandum lees je inspirerende citaten en belangrijke beleidsadviezen over de verschillende thema’s die in het rapport aan bod komen:

1. Mentaal welzijn van scholieren
2. De manier van lesgeven
3. Racisme in het secundair onderwijs
4. Scholieren in kansarmoede
5. Wat we leren op school
6. Inspraak van leerlingen
7. Pesten en ander grensoverschrijdend gedrag op school
8. De leerkracht
9. Diversiteit op school
10. De ideale school

Je kan het onderzoeksrapport hier raadplegen en het memorandum hier.

Op woensdag 17 januari 2024 organiseert het Onderwijscentrum Brussel samen met de Vlaamse Scholierenkoepel een Actiedag leerlingenparticipatie Lager Onderwijs voor Brusselse scholen. Meer informatie en inschrijven kan via deze link.